Biseda të thjeshta me fëmijët sigurinë në internet

Në botën e sotme digjitale, jeta “online” dhe jeta “offline” nuk kanë kufij të qartë për fëmijët. Për ta, interneti është thjesht pjesë e përditshmërisë. Prindërit shpesh e kanë të vështirë të hapin biseda për sigurinë online – qoftë nga frika se nuk dinë mjaftueshëm për teknologjinë, qoftë sepse nuk kuptojnë gjuhën e rrjeteve sociale që përdorin fëmijët. Por një bisedë e hapur dhe e vazhdueshme është mënyra më e mirë për t’i mbrojtur.

Si ta filloni bisedën

• Flisni për internetin ashtu siç pyesni për ditën në shkollë. Sa më natyrale të jetë, aq më shumë fëmija ndihet i lirë të ndajë.
• Përshtatni gjuhën sipas moshës. Fëmijët më të vegjël kanë nevojë për shpjegime të thjeshta, ndërsa adoleshentët kërkojnë biseda më të thella për temat e ndjeshme.
• Bëjeni një rutinë – nuk mjafton vetëm një bisedë, por një dialog i vazhdueshëm.

Përdorni burime dhe aktivitete ndihmëse

Ka shumë mënyra për t’i angazhuar fëmijët në mënyrë argëtuese: lojëra, kuize apo guida që shpjegojnë sigurinë online. Në vende si Britania, prindërit përdorin aktivitete si “Talk PANTS” ose “Techosaurus”. Në Shqipëri, prindërit mund të përgatisin “rregulla familjare” për përdorimin e telefonit, lojërave dhe rrjeteve sociale.

Si të trajtoni temat e vështira

Pornografia, bullizmi online, shpërndarja e fotove të papërshtatshme – këto janë tema që asnjë prind nuk i ka të lehta për t’i hapur. Sekreti është:

• Mos reagoni me zemërim. Fëmija nuk do të flasë nëse ndjehet i gjykuar.
• Dëgjoni pa ndërprerje. Shumë herë, fëmijët duan thjesht dikë që i kupton.
• Jepni siguri që nuk janë vetëm. Tregoni se mund të flasin me ju, me një mësues, psikolog ose një person të besuar.

Shembulli personal ka rëndësi

Fëmijët mësojnë më shumë nga ajo që bëjmë, jo vetëm nga ajo që themi. Nëse prindërit shfaqin kujdes për privatësinë, menaxhojnë kohën në ekran dhe tregohen të sjellshëm online, atëherë edhe fëmijët kanë më shumë gjasa të bëjnë të njëjtën gjë.

Çfarë të bëni kur keni shqetësime

Nëse dyshoni që fëmija ka parë apo përjetuar diçka shqetësuese online:

• Qetësohuni dhe flisni hapur, pa akuza.
• Pyeteni si ndihet dhe çfarë kupton nga ajo që ka parë.
• Bëni plane të përbashkëta për hapat e ardhshëm: bllokim, raportim ose kufizim i përmbajtjeve të caktuara.

Mesazhi kryesor: Siguria online nuk është një bisedë e vetme, por një dialog i vazhdueshëm mes prindërve dhe fëmijëve. Sa më i hapur dhe i natyrshëm të jetë komunikimi, aq më i mbrojtur ndihet fëmija.