Kompjuteri kuantik i Arabisë Saudite – kërcënim për Bitcoin apo alarm i parakohshëm?

Arabia Saudite hyri në garën globale për teknologjinë kuantike duke instaluar — për herë të parë — një kompjuter kuantik me 200 qubit, në ambientet e kompanisë energjetike Saudi Aramco. Pajisja, e ndërtuar nga firma franceze Pasqal, sipas njoftimeve synon aplikime industriale — për modelim energjetik, kërkime materiali e projekte të tjera kërkimore.

Por ndërtimi i këtij kompjuteri ka ringjallur një shqetësim të vjetër — a mund të përbëjë ai një kërcënim për sigurinë e kriptomonedhave si Bitcoin? Disa ekspertë paralajmërojnë se në të ardhmen, një makineri kuantike mjaft e fuqishme mund të “thyejë” kodet që mbrojnë kriptovalutat — duke shkelur kriptografinë qëndrore dhe, me këtë, duke ekspozuar portofolët dhe transaksionet.

Megjithatë — sot për sot — kjo mbetet më shumë një hipotezë sesa rrezik real. Sipas studiuesve, sistemi me 200 qubit që Aramco ka instaluar është shumë larg asaj që do të nevojitej për të ndërruar dramatikisht sigurinë e rrjeteve si Bitcoin. Problemet kryesore janë “buka e zhurmës” (noise) dhe “koherenca e kufizuar” e qubiteve — që nuk lejojnë kryerjen e operacioneve komplekse si algoritmi kuantik që mund të zbulojë çelësat privatë.

Sipas një analisti, edhe nëse në të ardhmen arrihet një kompjuter “kuantik perfekt”, do të duhet shumë më tepër sesa 200 qubite për të kërcënuar seriozisht rrjetet bashkëkohore: kërkohen mijëra qubite të stabilizuara që të jenë “error‑corrected”.

Pra — instalimi i ri është me rëndësi: është një hap madhor për avancimin e teknologjisë kuantike në Lindjen e Mesme, dhe për shtimin e kapaciteteve kërkimore dhe industriale atje. Por për sigurinë e Bitcoin — për momentin — nuk ka sinjale alarmi. Rrjeti mbetet i mbrojtur, ndërsa komuniteti ndërkombëtar vazhdon të monitorojë me kujdes përparimet në fushën kuantike.