Kur Kina kufizon metalët e rrallë: Kripto-industria në tension
Në tetor 2025, Kina vendosi masa të reja rigoroze për kontrollin e metalëve të rrallë, materiale kyçe për teknologjitë moderne dhe industrinë e kriptomonedhave. Ky vendim ka pasur efekte të menjëhershme në zinxhirët globalë të furnizimit dhe në tregun e kriptove, duke rritur çmimet e pajisjeve për minierat dhe duke ngadalësuar prodhimin e harduerëve.
Çfarë janë metalët e rralla dhe pse janë themelorë
Metalët e rralla janë elementë kimikë të rëndësishëm për prodhimin e magnetëve të fuqishëm, motorëve elektrikë, sensorëve dhe teknologjive të tjera elektronike. Ata janë thelbësorë për pajisjet që përdoren në minierat e kriptomonedhave. Pa furnizim të qëndrueshëm, prodhuesit e harduerëve për minierat mund të përballen me vonesa dhe rritje kostosh.
Sqarimi i Kinës dhe reagimi ndaj SHBA-së
Sipas raportimit të CoinDesk më 12 tetor 2025, Ministria e Tregtisë e Kinës (MOFCOM) sqaroi se masat nuk janë ndalime të përgjithshme, por hapa ligjorë për sigurinë kombëtare. MOFCOM gjithashtu deklaroi se licencat do të jepen për tregtinë civile që plotëson kriteret, duke synuar të minimizojë ndikimin në zinxhirët globalë.
Pekini gjithashtu ka kundërshtuar kërcënimet e administratës Trump për tarifa shtesë 100%, duke i quajtur ato si një “standarde të dyfishta” dhe duke propozuar dialog për të menaxhuar dallimet në mënyrë reciproke.
Si ndikojnë kufizimet kineze në industrinë e kriptove
- Rritje çmimesh dhe vështirësi zinxhiri
Furnizimi i reduktuar dhe kërkesa për licenca speciale kanë bërë që çmimet e pajisjeve të minierave të rriten, duke rritur kostot operative për minatorët. - Ngadalësim i prodhimit dhe pajisjeve të reja
Kompanitë që prodhojnë harduer për minierat përjetojnë vonesa në prodhim për shkak të mungesës së materialeve kritike. - Luhatshmëri më e madhe në tregun e kriptove
Kur zinxhirët e furnizimit përballen me stresi, investitorët reagojnë duke lëvizur kapitalin drejt kriptomonedhave, çka shpesh shkakton fluktuacione të çmimeve. - Rrezik për centralizim të veprimtarive
Kushtet më të rënda mund të favorizojnë aktorë të mëdhenj me rrjete furnizimi të forta, duke kërcënuar decentralizimin e industrisë së minierave.
- Rënia prej 31% në eksporte të metalëve të rrallë në shtator 2025 tregon pasojat e menjëhershme në tregjet globale.
- Kompani prodhuese po kërkojnë burime alternative jashtë Kinës dhe investojnë në riciklimin e materialeve kritike për pajisjet ekzistuese.
/ZoneX Albania – www.zonex.al